Büyük ünlü uyumuna ne denir?

Büyük ünlü uyumu veya kalın-ince kuralı, Türkçedeki iki ünlü uyumundan biridir. Türkçe kökenli kelimeleri ayırt etmek için kullanılır. Türkçede öz, Türkçe kelimelerin ortak bir özelliğidir.

Büyük ve küçük ünlü uyumu kuralı nedir?

Türkçe bir sözcüğün ilk hecesindeki ünlü kalınsa, diğer hecelerdeki ünlüler de kalın olur; ilk hecedeki ünlü inceyse, diğer hecelerdeki ünlüler de ince olur. Büyük ünlü uyumunun kuralları [2, 3]: Bizim dilimize yabancı dillerden alınan sözcüklerde büyük ünlü uyumu aranmaz.

Kalınlık ve incelik uyumu nedir?

1) Kalın-ince uyum (ana ünlü uyumu) ​​Türkçe sözcüklerde kalın ünlülü (a, ı, o, u) heceler kalın ünlüyle; kalın ünlülü (e, i, ö, ü) heceler kalın ünlüyle telaffuz edilir: okulundan, oğlumuzla, gömleğin, arkandan vb.

Küçük ünlü uyumu nedir TDK?

Bu bağlamda, çift ünlüler (a, e, ı, i) ve yuvarlak ünlüler (o, ö, u, ü)’dür. Küçük ünlü uyumu nedir? Bir Türkçe sözcüğün ilk hecesi çift ünlü (a, e, ı, i) içeriyorsa, sonraki heceler çift ünlü içermelidir.

Büyük ünlü uyumu nedir 3. sınıf?

BÜYÜK SÜNLÜLER ARASINDAKİ UYUM Bir sözcüğün ilk hecesinde (a,ı,o,u) kalın ünlü varsa diğer hecelerdeki ünlüler de kalın gösterilir. Türkçede bir sözcüğün ilk hecesinde (e,i,ö,ü) ince ünlü varsa diğer hecelerdeki ünlüler de incedir. Sözcükler arasındaki bu uyuma büyük ünlü uyumu denir.

Küçük ünlü uyumuna nasıl bakılır?

Küçük ünlü uyumunda Türkçe sözcüklerdeki ünlülerin uyumu “düzlük-yuvarlaklık” bakımından denetlenir: Türkçe bir sözcüğün ilk hecesindeki ünlü düz ise (a, e, ı, i), diğer hecelerdeki ünlüler de düz olur.

Büyük ünlü uyumunu nasıl buluruz?

Bunlar “majör ünlü uyumu” ve “minör ünlü uyumu”dur. Bir kelimenin ilk hecesinde kalın bir ünlü varsa (a, i, o, u), diğer hecelerdeki ünlüler de kalındır; ince bir ünlü varsa (e, i, ö, ü), diğer hecelerdeki ünlüler de incedir. Buna “majör ünlü uyumu” veya “kalın-ince uyum” denir.

Geniş ünlüler nelerdir?

Geniş ünlüler: a, e, o, ö Geniş ünlüler: ı, i, u, ü

Damak uyumu nedir?

Kural şudur: Bir kelimenin ilk hecesinde kalın ünlü varsa, sonraki hecelerdeki ünlüler de kalın olmalı ve bir kelimenin ilk hecesinde ince ünlü varsa, sonraki hecelerdeki ünlüler de kalın olmalıdır. İnce olmak damak uyumudur.

Büyük ünlü uyumu ne zaman aranmaz?

– Tek heceli sözcüklerde büyük ünlü uyumu kuralı aranmaz. – Yabancı sözcüklerde büyük ünlü uyumu kuralı yoktur. – Türkçe sözcüklere eklenen bazı ekler büyük ünlü uyumu kuralını ihlal eder. Bunlara; -yor, -ken, -leyen, -mtrak, -gil ve -ki ekleri dahildir.

Ünsüz uyumu nedir örnek?

Ünsüz benzeşmesi veya ünsüz uyumu, Türk dilbilgisinin fonetik olgularından biridir. Bu kurala göre, her sözcüğe eklenen ve ünsüz harfle başlayan türetme ve çekim ekleri, ondan önceki harf sert ünsüz ise sert harfle, yumuşak ünsüz ise yumuşak ünsüzle başlamalıdır: dolapta, aşçıda, kitapçıda, vb.

Düzlük uyumu nedir?

Doğruluk kuralı (a, e, ı, i > a, e, ı, i) Bir kelimenin hecelerinden biri çift ünlü içeriyorsa (a, e, ı, i), aşağıdaki hecelerin hepsinde de çift ünlü bulunmalıdır: agree, approach, boatwain, bite, luxwarm, call, vest, wrist, strawberry, vb.

Türkiye’nin Türkçesi ses bilgisi nedir?

Fonoloji, bir dilin seslerini oluşum, söyleyiş özellikleri, sözcüklerdeki sıralanış, bu seslerin yerine getirdiği işlevler ve geçirdikleri değişimler açısından inceleyen dil bilgisi dalıdır.

Ünlü kalınlaşması nedir?

Ünlü kalınlaşması, ince ünlülerin kalın ünlülere dönüşmesiyle oluşan bir benzeşme türüdür.

Büyük ünlü uyumuna uymayan kelimeler nelerdir?

Tek heceli ve bileşik kelimelerde ünlü uyumu kuralı aranmaz. Kelimelerin sonuna eklenen -leyen, -yor, -gil, -ken gibi ekler bu kuralı ihlal eder. Büyük harf ünlü uyumu kuralını ihlal eden bazı kelimeler vardır. Özellikle anne kelimesi; elma, dahi veya şişman gibi kelimeler kuralı ihlal eder.

Ünsüz uyumu kuralı nedir?

Ünsüz benzeşmesi veya ünsüz uyumu, Türk dilbilgisinin fonetik olgularından biridir. Bu kurala göre, her sözcüğe eklenen ve ünsüz harfle başlayan türetme ve çekim ekleri, ondan önceki harf sert ünsüz ise sert harfle, yumuşak ünsüz ise yumuşak ünsüzle başlamalıdır: dolapta, aşçıda, kitapçıda, vb.

Uzun ünlü uyumu nedir?

Bir kelimenin ilk hecesinde kalın ünlü varsa (a, i, o, u), diğer hecelerdeki ünlüler de kalındır; ince ünlü varsa (e, i, ö, ü), diğer hecelerdeki ünlüler de incedir. Buna “büyük ünlü uyumu” veya “kalın-ince uyumu” denir.

Düzlük ve yuvarlaklık uyumu nedir?

Düzlük kuralına göre, basit bir ünlüden sonraki tüm ünlüler düz olmalıdır. Ancak, yuvarlaklık kuralıyla, her hece bir sonraki hecenin ünlüsüyle karşılaştırılır. Örnek: O diyecek (yuvarlaklık kuralını izler: yuvarlak – dar yuvarlak)

Küçük ünlü uyumuna aykırı ne demek?

Alıntı kelimelerde küçük ünlü uyumu aranmaz: aktör, alkol, etiket, daktilo, kabul, doktor, yaramaz, önemli, alacaklı, müzik, profesör, radyo, onurlu, vb. Küçük ünlü uyumuna aykırı bazı kelimelere eklenen ekler, kelimenin son ünlüsüne uyar: kavun-u, konsül-luk, yaramaz-lik, müzik-ci, yağmur-luk, vb.